Giáo dục mũi nhọn – Hướng đi đúng đắn, gặt hát quả ngọt

Những thành tích tự hào trong đào tạo mũi nhọn

Những năm qua, thành tích mũi nhọn luôn là dấu ấn nổi bật của giáo dục phổ thông. Công tác thi chọn học sinh giỏi quốc gia, tổ chức các đoàn học sinh giỏi tham dự Olympic quốc tế và khu vực tiếp tục được chú trọng, đổi mới và gặt hái được nhiều thành quả.

Theo thông tin từ Sở GDĐT Hà Nội, thành phố hiện có 237 trường THPT, 2 trường chuyên và 2 trường có lớp chuyên. Theo đánh giá của Sở GDĐT Hà Nội, hai năm trở lại đây, chất lượng giáo dục có bước chuyển mạnh mẽ, nhất là với chất lượng giáo dục mũi nhọn. Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022, với tỷ lệ tốt nghiệp 99,74%, Hà Nội từ vị trí 27/63 tỉnh, thành phố vươn lên vị trí thứ 16, tăng 11 bậc so với năm 2021. Còn trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia các môn văn hoá năm học 2022-2023, Hà Nội có 141 học sinh đạt giải, tăng 16 giải so với năm học trước. Đặc biệt, năm học 2023-2024, Hà Nội đã có nhiều học sinh đạt giải quốc tế. Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Trần Thế Cương cho rằng, Hà Nội có nhiều thế mạnh và được chú trọng đầu tư. Hiện thành phố có 124.000 giáo viên, ngân sách đầu tư cho giáo dục luôn được ưu tiên, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị tổ chức dạy học ở các nhà trường ngày càng được tăng cường…

Đội tuyển dự thi học sinh giỏi quốc gia năm 2025 của Hà Nội. Ảnh: Sở GDĐT Hà Nội.

Tại Lai Châu, trong 3 năm học gần đây, tỷ lệ giáo viên dạy giỏi các cấp và số học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp quốc gia tăng hơn 10%; số lượng giải của năm sau cũng tăng hơn so năm trước; số trường trung học cơ sở, trung học phổ thông có học sinh giỏi đạt giải ngày càng nhiều. Được biết, năm học 2023-2024, thành phố có hơn 260 lượt nhà giáo và học sinh đạt thành tích cao tại các cuộc thi, kỳ thi cấp thành phố, cấp tỉnh, cấp quốc gia; trong đó có học sinh đạt giải nhất, giải nhì cấp quốc gia môn Lịch sử, giải nhì quốc gia môn Hóa học... Thành phố cũng có 28 giáo viên và hơn 140 lượt học sinh đạt thành tích tiêu biểu trong các hội thi, kỳ thi cấp thành phố và cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh. Những thành tích đạt được này là dấu ấn quan trọng khẳng định chất lượng giáo dục mũi nhọn của thành phố và là nền tảng quan trọng, bền vững để thành phố ngày càng nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn và chất lượng nguồn tài nguyên tri thức.

Đào tạo mũi nhọn cũng là mục tiêu giáo dục của tỉnh Quảng Ninh, đặc biệt là tại Trường THPT Chuyên Hạ Long. Thầy cô luôn nâng cao ý thức tự học tập, nghiên cứu tài liệu, phương pháp giảng dạy, bồi dưỡng học sinh phù hợp. Nhờ đó, những năm qua trường liên tục gặt hái thành tích cao. Theo kết quả thống kê của Cục Quản lý chất lượng (Bộ GDĐT), Trường THPT Chuyên Hạ Long thuộc nhóm 20 trường có chất lượng giáo dục cao nhất trong tổng số 70 trường chuyên của cả nước. Không chỉ trong công tác dạy và học, Quảng Ninh là tỉnh mạnh tay chi các phần thưởng cho giáo viên và học sinh khi có thành tích xứng đáng. Để tôn vinh những học sinh đoạt giải cao trong các kỳ thi, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 63/2021/NQ-HĐND ngày 9/12/2021, trong đó quy định mức thưởng cao nhất cho học sinh giỏi quốc gia là 50 triệu đồng, học sinh giỏi quốc tế 700 triệu đồng, cao nhất cả nước. Giáo viên hoặc nhóm giáo viên trực tiếp giảng dạy, ôn luyện, tập huấn, hướng dẫn, bảo trợ học sinh đoạt giải, được thưởng bằng 50% tiền thưởng cho học sinh đoạt giải.

Loạt phương án nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn

Để nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, góp phần đào tạo nhân tài cho tỉnh, ngành GDĐT tỉnh Bắc Kạn đã đề ra nhiều giải pháp mang tính chiến lược, bám sát định hướng phát triển sự nghiệp GDĐT, thực hiện sứ mệnh nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho tỉnh. Ngoài đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên, Ngành đã chủ động triển khai các giải pháp siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong dạy và học, coi đây là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn trong các nhà trường. Hằng năm cử giáo viên tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực; chú trọng công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp; thường xuyên trao đổi kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi với các trường, địa phương khác; làm tốt công tác khen thưởng, động viên đối với những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp… Chất lượng giáo dục tiếp tục có những chuyển biến tích cực, học sinh phát huy được các phẩm chất, năng lực trong quá trình học tập.

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Giáo dục đã thường xuyên đổi mới trong công tác phát hiện, tuyển chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi. Ngành đầu tư thêm thời gian, kinh phí cho công tác bồi dưỡng các đội tuyển. Mục tiêu hướng tới là nâng cao chất lượng giải, phấn đấu có học sinh tham gia các kỳ thi học sinh giỏi khu vực và quốc tế trong những năm học tới. Ngoài việc bồi dưỡng tập trung tại trường, 100% đội tuyển và học sinh được cử đi bồi dưỡng theo hình thức liên kết, các trại đông, trại hè với các tỉnh bạn… Trong quá trình bồi dưỡng còn có sự hỗ trợ của các chuyên gia đầu ngành. Bên cạnh đó, Sở Giáo dục và Đào tạo, Trường Trung học Phổ thông Chuyên Nguyễn Du đã có sự liên kết lâu dài với các địa phương như Hà Tĩnh, Nghệ An, Phú Yên… trên lĩnh vực bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia. Đây là cơ hội học tập, giao lưu rất tốt cho các học sinh trong đội tuyển.

Bên cạnh đó, một yếu tố cũng không kém phần quan trọng trong việc xây dựng trường tiên tiến, chất lượng cao là phải quán triệt chủ trương xã hội hóa giáo dục, không trông chờ vào ngân sách Nhà nước. Theo ông Nguyễn Tân, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thừa Thiên Huế, giáo dục mũi nhọn cần huy động nguồn lực xã hội hóa để thực hiện các chính sách đặc thù về chương trình giảng dạy, phương thức tuyển dụng, chính sách thu hút giáo viên. Xã hội hóa từ nguồn phụ huynh đã được thực hiện trong nhiều năm qua khi nhiều khoản nằm ngoài ngân sách, như: hỗ trợ chi phí đi lại cho thầy về dạy. Hoặc nhiều em trong đội tuyển có hoàn cảnh khó khăn, nhà trường phải vận động từ các nguồn khác để tạo điều kiện tốt nhất cho các em trong ôn luyện.

Bên cạnh đó, một số giáo viên cũng nêu ý kiến: cần có chính sách khen thưởng, ưu tiên xứng đáng với người dạy và học. Mới đây, Bộ GDĐT công bố dự thảo Thông tư quy định chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông, dự bị đại học, trong đó bổ sung quy định giảm định mức tiết dạy trong trường hợp giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi. Nếu quy định được phê duyệt sẽ là nguồn động viên, khích lệ đáng kể với đối với nhà giáo được giao nhiệm vụ này.

Thanh Nga

Tài liệu tham khảo:

https://baothuathienhue.vn/giao-duc/giao-duc-mui-nhon-khat-vong-de-vuon-cao-ky-2-dau-tu-cho-tuong-lai-131685.html

https://baotintuc.vn/giao-duc/dak-lak-trien-khai-linh-hoat-cac-giai-phap-phat-trien-giao-duc-mui-nhon-20240522140441629.htm