Chỉ đạo bám sát thực tiễn
Để giáo dục nội dung an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI "Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế", Bộ GDĐT đã phối hợp với các bộ, ban, ngành chung tay thực hiện và mang lại những kết quả tích cực. Đặc biệt là Chương trình phối hợp số 415 giữa Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia với Bộ GDĐT về tăng cường công tác giáo dục an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên đã được tích cực triển khai tại các nhà trường.
Theo báo cáo kết quả của Chương trình phối hợp, trong 5 năm thực hiện Chương trình phối hợp, Bộ GDĐT đã ban hành các văn bản chỉ đạo và triển khai các hoạt động về giáo dục an toàn giao thông trong trường học. Nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia về chuyên môn và các định hướng cụ thể, Bộ GDĐT đã đưa công tác giáo dục an toàn giao thông là một trong những tiêu chí bình xét, đánh giá thi đua hàng năm của ngành. Các cơ sở giáo dục đã chủ động tăng cường công tác giáo dục pháp luật ngoại khóa về an toàn giao thông bằng nhiều hình thức phong phú, sinh động, đa dạng, phù hợp từng lứa tuổi từ mầm non đến giáo dục phổ thông, đảm bảo tối thiểu ít nhất 5 tiết/1 học kỳ đối với học sinh lớp đầu cấp và 3 tiết/1 học kỳ đối với các lớp khác. Bộ GDĐT đã triển khai rà soát, đánh giá nội dung, thời lượng giáo dục an toàn giao thông trong chương trình chính khóa của tất cả các cấp học để tiến hành sửa đổi, bổ sung trong quá trình hoàn thiện chương trình, sách giáo khoa mới.
Để triển khai hiệu quả tăng cường công tác giáo dục an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên, Bộ GDĐT đã phối hợp Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Cục Cảnh sát giao thông - Bộ Công an, các tổ chức và địa phương tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên, nhằm nâng cao kiến thức, ý thức, thái độ và ứng xử có văn hóa của học sinh, sinh viên khi tham gia giao thông.
Sau 5 năm thực hiện Chương trình phối hợp, công tác giáo dục an toàn giao thông trong trường học đã có chuyển biến rõ rệt trong nhận thức pháp luật về an toàn giao thông của các cơ sở giáo dục, hàng năm chủ động xây dựng kế hoạch, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên.
Những cách làm, mô hình hay tại các địa phương cần chia sẻ và lựa chọn để nhân rộng. (Ảnh: MOET)
Địa phương tích cực triển khai
Theo báo cáo về triển khai giáo dục an toàn giao thông trong các trường học, Sở GDĐT Tuyên Quang cho biết: Năm học 2023-2024, toàn tỉnh có 242 học sinh vi phạm pháp luật về TTATGT, các lỗi vi phạm chủ yếu gồm: Học sinh từ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi điều khiển xe không đúng quy định; không đội mũ bảo hiểm; không có gương chiếu hậu; không gắn biển số; không có giấy chứng nhận bảo hiểm; không có giấy đăng ký xe; sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông; vượt đèn đỏ, 04 học sinh bị chết do tai nạn giao thông,… Thực tế này, đòi hỏi nhà trường cần có những biện pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn từ đó hình thành ý thức và kỹ năng cho học sinh khi tham gia giao thông.
Một trong những giải pháp được tỉnh Tuyên Quang áp dụng, mang lại hiệu quả cao là trong các giờ học trên lớp, ưu tiên sử dụng các phương pháp dạy học tích cực, tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh. Sử dụng các câu khẩu hiệu, dễ nhớ để học sinh dễ nhớ và thực hiện hơn. Chủ động tìm thêm tài liệu tranh, ảnh, video về an toàn giao thông hay, lạ để đưa vào các bài dạy tạo hứng thú cho học sinh. Tổ chức các trò chơi tìm hiểu an toàn giao thông. Tổ chức các buổi ngoại khóa chuyên đề "An toàn giao thông". Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu an toàn giao thông, vẽ tranh tuyên truyền cổ động an toàn giao thông. Tạo điều kiện cho học sinh, các nhóm học sinh tự xây dựng và thực hiện kế hoạch tuyên truyền an toàn giao thông. Trao đổi với phụ huynh về an toàn giao thông, đề nghị phụ huynh phối kết hợp với giáo viên tạo điều kiện tốt nhất cho học sinh tìm hiểu an toàn giao thông, chấp hành các quy tắc an toàn giao thông ngoài thực tế.
Trưởng phòng Phòng Tuyển sinh và Công tác sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thanh Thưởng chia sẻ: Nhà trường tổ chức triển khai mô hình xây dựng đội tuyên truyền Luật giao thông trong trường. Theo đó, thành lập các nhóm tuyên truyền theo tổ chức đoàn/hội khoa, xây dựng nội dung tuyên truyền, tổ chức tuyên truyền trên website cũng như các trang mạng xã hội của sinh viên. Duy trì mô hình cổng trường an toàn giao thông, tích cực giải tỏa ách tắc giao thông trong giờ cao điểm.
Là địa phương có số lượng học sinh lớn, địa bàn rộng, theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Trưởng phòng Chính trị tư tưởng – Giáo dục thường xuyên, Sở GDĐT Nghệ An cho biết: Những năm qua, để thực hiện tốt công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về an toàn giao thông, Sở GDĐT đã căn cứ vào đặc điểm từng vùng, miền để tuyên truyền phù hợp với các nội dụng cụ thể như học sinh thường xuyên tham gia các phương tiện giao thông đường thủy, nhà trường tăng cường giáo dục học sinh đi phà, đò phải mặc áo phao, sử dụng dụng cụ cứu sinh, chấp hành quy định an toàn giao thông đường thủy nội địa. Đối với các trường trên địa bàn có đường sắt chạy qua, tổ chức tuyên truyền các nội dung bảo vệ đường sắt, các quy tắc đi qua đường sắt an toàn…
Nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác giáo dục an toàn giao thông trong trường học, bàn về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Thị Kim Chi đặc biệt lưu ý việc đổi mới đồng bộ hình thức giảng dạy trong các nhà trường và vai trò của người đứng đầu trong công tác triển khai giáo dục an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên. Thứ trưởng khẳng định: Nơi nào lãnh đạo quan tâm thì nơi đó làm tốt. Do đó phải phát huy hiệu quả sự chỉ đạo, lãnh đạo, nhận thức của người đứng đầu các đơn vị trong công tác này.
Đối với những cách làm, mô hình phối hợp hay tại các địa phương, Thứ trưởng lưu ý cần có những báo cáo chung, chia sẻ và lựa chọn để nhân rộng thành mô hình phổ biến. Trong khi làm, khi triển khai việc phân công trách nhiệm, công việc cần phải rõ ràng, cụ thể. Bên cạnh đó, Thứ trưởng khẳng định, để công tác giáo dục an toàn giao thông cho học sinh, sinh viên được triển khai hiệu quả, cần có sự vào cuộc quyết liệt của toàn xã hội. Đặc biệt mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cần được xây dựng vững chắc; các chế tài xử lý phải có tính răn đe, quyết liệt, đầy đủ.
Bảo An