Đánh giá mức độ phù hợp của thang đo Sự cam kết với tổ chức trong giáo dục: Ứng dụng trong bối cảnh Việt Nam

Sự cam kết với tổ chức đóng vai trò quan trọng trong quản lý nhân sự giáo dục, phản ánh mức độ gắn bó của giáo viên đối với trường học và ảnh hưởng trực tiếp đến động lực giảng dạy, hiệu suất làm việc cũng như chất lượng giáo dục. Một hệ thống giáo dục bền vững không thể tách rời khỏi việc đảm bảo sự gắn kết của đội ngũ giáo viên với tổ chức. Tuy nhiên, việc đo lường chính xác mức độ cam kết với tổ chức  trong bối cảnh giáo dục Việt Nam vẫn là một thách thức lớn, đòi hỏi các công cụ đo lường phù hợp để hỗ trợ các nhà quản lý giáo dục trong việc xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực hiệu quả. 

Thang đo Sự cam kết với tổ chức (OCQ) được sử dụng để đánh giá ba khía cạnh quan trọng: (1) Cam kết tình cảm (affective commitment): thể hiện sự gắn bó về mặt cảm xúc của giáo viên với trường học; (2) Cam kết duy trì (continuance commitment): phản ánh mức độ gắn kết dựa trên chi phí rời bỏ tổ chức; (3) Cam kết chuẩn tắc (normative commitment): liên quan đến nghĩa vụ đạo đức và trách nhiệm nghề nghiệp của giáo viên. Để kiểm tra mức độ phù hợp của thang đo trong bối cảnh giáo dục Việt Nam, dữ liệu từ 706 giáo viên trung học phổ thông đã được thu thập và phân tích thông qua phương pháp EFA và CFA.

Kết quả phân tích nhân tố khám phá cho thấy cấu trúc ba thành phần của OCQ có mức độ phù hợp cao với dữ liệu thực tế, khi các hệ số tải nhân tố đều đạt mức đáng tin cậy, giá trị eigenvalue hợp lệ và phương sai giải thích đạt mức tối ưu. Phân tích nhân tố khẳng định tiếp tục củng cố tính hợp lệ của mô hình với các chỉ số RMSEA, CFI và TLI đạt tiêu chuẩn chấp nhận. Những kết quả này khẳng định OCQ có thể được áp dụng hiệu quả trong việc đánh giá mức độ gắn kết tổ chức của giáo viên trong hệ thống giáo dục Việt Nam.

Ngoài tính hợp lệ của thang đo, bài viết cũng làm rõ sự khác biệt về cam kết với tổ chức  giữa các nhóm giáo viên dựa trên đặc điểm cá nhân và yếu tố môi trường làm việc. Các giáo viên có thâm niên cao thường thể hiện cam kết tình cảm và cam kết chuẩn tắc cao hơn, trong khi những giáo viên trẻ tuổi và chưa có nhiều kinh nghiệm thường có xu hướng cam kết duy trì ở mức thấp hơn. Những phát hiện này cho thấy sự cần thiết của các chính sách quản lý nhân sự linh hoạt, không chỉ tập trung vào việc nâng cao điều kiện làm việc mà còn chú trọng vào yếu tố tâm lý và sự phát triển nghề nghiệp của giáo viên.

Từ những kết quả thu được, nghiên cứu đưa ra một số đề xuất nhằm cải thiện chiến lược quản lý giáo viên và nâng cao mức độ cam kết với tổ chức  trong các cơ sở giáo dục. Trước hết, các nhà quản lý cần xây dựng môi trường làm việc hỗ trợ, khuyến khích sự phát triển cá nhân và tạo động lực cho giáo viên thông qua các chính sách đãi ngộ hợp lý. Ngoài ra, các chương trình đào tạo chuyên môn và nâng cao kỹ năng quản lý lớp học cũng cần được đẩy mạnh nhằm tăng cường sự gắn kết giữa giáo viên và tổ chức. Cuối cùng, việc ứng dụng OCQ như một công cụ đánh giá định kỳ sẽ giúp các trường học có cái nhìn toàn diện hơn về mức độ cam kết của giáo viên, từ đó điều chỉnh chiến lược phát triển nhân sự một cách hiệu quả.

Nhìn chung, việc kiểm định tính hợp lệ của thang đo OCQ không chỉ đóng góp vào lĩnh vực đo lường tâm lý trong giáo dục mà còn cung cấp cơ sở quan trọng để xây dựng các chính sách phát triển nguồn nhân lực phù hợp. Một mô hình đo lường chính xác sẽ giúp các nhà quản lý giáo dục hiểu rõ hơn về động lực làm việc của giáo viên, từ đó đề xuất các giải pháp chiến lược nhằm tạo ra một môi trường giáo dục ổn định, bền vững và giàu động lực. Trong tương lai, việc mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các cấp học khác như tiểu học hoặc đại học sẽ giúp cung cấp bức tranh toàn diện hơn về cam kết với tổ chức  trong lĩnh vực giáo dục tại Việt Nam.

Vân An lược dịch

Nguồn:

Tran, D. V. (2024). Examining the Factor Structure of the Organizational Commitment Questionnaire in the Vietnamese Educational Context. Vietnam Journal of Education, 8(1), 80–90. https://doi.org/10.52296/vje.2024.346