Ứng dụng ChatGPT trong viết tiếng Anh: Trải nghiệm của người học tại Thái Lan và Việt Nam

Viết là một trong những kỹ năng thách thức đối với người học tiếng Anh như một ngoại ngữ (EFL), đặc biệt trong bối cảnh giáo dục tại Thái Lan và Việt Nam. Kết quả từ các kỳ thi TOEFL iBT và IELTS trong giai đoạn 2018–2022 cho thấy kỹ năng viết là một trong những điểm yếu nhất của người học tại hai quốc gia này. Điều này làm gia tăng nhu cầu tìm kiếm các phương pháp hỗ trợ hiệu quả nhằm nâng cao năng lực viết tiếng Anh.

Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GAI), đặc biệt là ChatGPT, đã mở ra nhiều cơ hội trong giáo dục ngôn ngữ. ChatGPT có thể hỗ trợ người học trong quá trình viết thông qua việc cung cấp ý tưởng, đề xuất nội dung và giúp kiểm tra tính chính xác của văn bản. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả của công cụ này vẫn cần được đánh giá dựa trên trải nghiệm thực tế của người học. Một nghiên cứu gần đây đã tìm hiểu nhận thức và cách thức sử dụng ChatGPT của người học tiếng Anh tại Thái Lan và Việt Nam, từ đó rút ra những gợi ý quan trọng cho việc ứng dụng công nghệ này trong giáo dục ngoại ngữ.

Ứng dụng ChatGPT trong quá trình viết

Nghiên cứu cho thấy ChatGPT được đánh giá tích cực trong việc hỗ trợ viết tiếng Anh. Người học đã sử dụng công cụ này trong nhiều giai đoạn khác nhau của quá trình viết, từ việc xây dựng ý tưởng cho đến chỉnh sửa nội dung. Trong giai đoạn tiền viết, ChatGPT giúp người học thu thập thông tin, mở rộng ý tưởng và xây dựng dàn ý một cách có hệ thống. Khi bước vào quá trình viết, công cụ này hỗ trợ kiểm tra độ chính xác của câu từ, gợi ý cách diễn đạt phù hợp và làm rõ các khái niệm phức tạp. Sau khi hoàn thành bản nháp, người học tiếp tục sử dụng ChatGPT để rà soát lỗi ngữ pháp, chính tả và điều chỉnh văn phong sao cho phù hợp với bối cảnh sử dụng.

Mặc dù vậy, nghiên cứu cũng chỉ ra một số hạn chế nhất định trong việc sử dụng ChatGPT ở giai đoạn hậu viết. Nhiều người học nhận thấy rằng phản hồi từ ChatGPT không luôn chi tiết như các công cụ chuyên biệt khác như Grammarly, khiến họ gặp khó khăn trong việc hiểu rõ những lỗi sai và điều chỉnh bài viết một cách hiệu quả. Ngoài ra, mức độ đánh giá tích cực đối với ChatGPT có sự khác biệt giữa hai nhóm người học. Nhóm người học tại Việt Nam thể hiện thái độ tích cực hơn so với nhóm tại Thái Lan, có thể do sự khác biệt về chính sách giáo dục, thói quen học tập hoặc mức độ tiếp cận với công nghệ tại hai quốc gia.

Những yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của người học

Ngoài trải nghiệm thực tế trong quá trình viết, nghiên cứu còn xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của người học về ChatGPT. Kết quả cho thấy các yếu tố cá nhân như tính hữu ích, sự tiện lợi và mức độ tiếp cận công cụ có tác động mạnh đến thái độ của người học. Hầu hết người tham gia nghiên cứu đồng ý rằng ChatGPT giúp họ hoàn thành nhiệm vụ viết dễ dàng hơn, giảm bớt áp lực và tăng tính chủ động trong việc học. Trong khi đó, các yếu tố liên quan đến chính sách nhà trường, chẳng hạn như hướng dẫn về cách sử dụng AI trong học tập, chưa có tác động đáng kể. Điều này phản ánh thực tế rằng người học tiếp cận và sử dụng ChatGPT chủ yếu dựa trên nhu cầu cá nhân, thay vì chịu ảnh hưởng từ sự hỗ trợ của nhà trường hoặc giáo viên.

Một số người học cũng bày tỏ quan ngại về tính chính xác và sự rõ ràng trong phản hồi của ChatGPT. Một số trường hợp, công cụ này chỉ đơn thuần sửa lỗi mà không cung cấp giải thích cụ thể, khiến người học khó hiểu bản chất của vấn đề và cải thiện kỹ năng viết một cách bền vững. Ngoài ra, do thiếu các quy định chính thức về việc sử dụng AI trong học tập, nhiều người học chưa thực sự tận dụng được toàn bộ tiềm năng của ChatGPT hoặc vẫn còn e ngại về cách thức sử dụng công cụ này một cách hợp lý trong môi trường học thuật.

(Nguồn: Sưu tầm)

Định hướng ứng dụng ChatGPT trong giảng dạy

Việc ứng dụng ChatGPT vào giảng dạy viết tiếng Anh có thể mang lại lợi ích nếu được triển khai đúng cách. Một trong những vấn đề quan trọng là cần có hướng dẫn rõ ràng để giúp người học sử dụng công cụ này một cách hiệu quả. Điều này bao gồm việc đào tạo cách đặt câu lệnh (prompting) nhằm nhận được phản hồi phù hợp, đồng thời hướng dẫn người học cách đánh giá và chỉnh sửa văn bản dựa trên những gợi ý mà ChatGPT cung cấp. Bên cạnh đó, giáo viên có thể tích hợp ChatGPT vào chương trình giảng dạy như một công cụ hỗ trợ thay vì một giải pháp thay thế hoàn toàn. Chẳng hạn, ChatGPT có thể được sử dụng để giúp người học xây dựng ý tưởng và tổ chức nội dung, nhưng quá trình chỉnh sửa và đánh giá bài viết nên có sự can thiệp của giáo viên để đảm bảo tính chính xác và phù hợp với yêu cầu học thuật. Ngoài ra, việc xây dựng chính sách rõ ràng về sử dụng AI trong giáo dục cũng là một yếu tố quan trọng. Các cơ sở giáo dục có thể ban hành hướng dẫn về cách sử dụng ChatGPT một cách có trách nhiệm, nhằm đảm bảo tính trung thực học thuật và khuyến khích người học phát triển tư duy ngôn ngữ một cách chủ động.

Kết luận

ChatGPT có tiềm năng hỗ trợ người học tiếng Anh trong quá trình viết, đặc biệt trong việc tạo ý tưởng, tổ chức nội dung và chỉnh sửa văn bản. Tuy nhiên, mức độ hiệu quả của công cụ này phụ thuộc vào cách sử dụng. Nếu được hướng dẫn cụ thể và tích hợp một cách hợp lý vào quá trình học tập, ChatGPT có thể trở thành một công cụ hữu ích giúp người học nâng cao kỹ năng viết. Việc ứng dụng ChatGPT trong giảng dạy viết tiếng Anh cần được tiếp cận một cách có chiến lược, nhằm đảm bảo rằng công cụ này không chỉ hỗ trợ người học hoàn thành nhiệm vụ viết mà còn giúp họ phát triển khả năng tư duy và sáng tạo trong việc sử dụng ngôn ngữ. Để đạt được điều này, cần có sự phối hợp giữa giáo viên, nhà trường và chính sách giáo dục, nhằm tối ưu hóa tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong hỗ trợ học tập ngôn ngữ một cách hiệu quả và bền vững.

Huyền Đức lược dịch

Nguồn: Meniado, J. C., Huyen, D. T. T., Panyadilokpong, N., & Lertkomolwit, P. (2024). Using ChatGPT for second language writing: Experiences and perceptions of EFL learners in Thailand and Vietnam. Computers and Education: Artificial Intelligence, 7, 100313.